Onderscheid maken tussen verplicht en vrijwillig gebed

12806

Vraag:

Als ik een verplicht gebed heb verricht en ik dan een vrijwillig gebed wil verrichten, is het dan aanbevolen om dit op een andere plek te doen, zodat meer dan één plaats op aarde ten gunste van mij zal getuigen?

Antwoord:

Alle lof zij Allah.

Ja, het is Moestahab (aanbevolen) om onderscheid te maken tussen de verplichte en vrijwillige gebeden door (er tussendoor) te spreken of naar een andere plek te gaan.

De beste manier om dit te doen is het vrijwillige gebed thuis te verrichten. Het beste gebed dat een man kan verrichten is, is een gebed dat hij thuis verricht buiten de verplichte gebeden, zoals overgeleverd in een authentieke overlevering van de Profeet (vrede zij met hem). Het bewijs voor het vermelde onderscheid is de overlevering waarin Moecaawiyah (moge Allah tevreden met hem zijn) zei: “Als je het Djoemoecah gebed hebt gebeden, volg het niet onmiddellijk op met een ander gebed totdat je hebt gesproken of (de moskee) hebt verlaten. De Boodschapper van Allah (vrede zij met hem) instrueerde ons dit te doen, namelijk niet een gebed onmiddellijk te laten volgen door een ander (gebed) totdat we spraken of (de moskee) hadden verlaten.”

(Moeslim)

An-Nawawie (moge Allah genadig met hem zijn) zegt in zijn uitleg van Sahieh Moeslim: “Dit is bewijs voor de mening van onze metgezellen (de Shaaficie-juristen) dat in het geval van het vrijwillige gebed, zowel die regelmatig worden verricht (Soenan gebeden) als andere, het aanbevolen is om te veranderen van de plaats waar men het verplichte gebed heeft verricht. Het beste is om het naar huis te verplaatsen. Anders kan men zich verplaatsen naar een andere plek in de moskee of elders. Zo vergroot men het aantal plaatsen waar men heeft geprosterneerd. En om het vrijwillige gebed te onderscheiden van het verplichte. De woorden ‘totdat we spraken’ wijzen erop dat het onderscheiden van de gebeden ook mag gebeuren door te spreken. Maar van plek veranderen verdient de voorkeur vanwege dat wat we hebben vermeld. En Allah weet het het beste.”

(Sharh Sahieh Moeslim van an-Nawawie)

Aboe Hoerayrah (moge Allah tevreden met hem zijn) heeft overgeleverd dat de Profeet (vrede zij met hem) heeft gezegd: “Is niemand van jullie in staat om, als hij bidt, een stap naar voren of naar achteren te doen, of naar recht of naar links?” (hiermee doelend op het verrichten van een vrijwillig gebed na een verplicht gebed.)

(Aboe Daawoed en Ibn Maadjah;
Sahieh verklaard door Sheikh al-Albaanie)

Sheikh ul-Islaam ibn Taymiyah (moge Allah genadig met hem zijn) zegt in ‘al-Fataawa al-Koebra’: “Het behoort tot de Soennah om de verplichte van de vrijwillige gebeden te onderscheiden in het geval van het Djoemoecah-gebed en anders. Zoals is bewezen in asSahieh dat de Profeet (vrede zij met hem) de mensen vertelde het ene gebed niet direct het ander te laten opvolgen zonder deze te scheiden door te verplaatsen of te spreken. Men dient dus niet te doen wat veel mensen doen. Namelijk dat zij direct na de Salaam twee gebedseenheden van het Soennah-gebed verrichten. Dit gaat namelijk in tegen het verbod van de Profeet (vrede zij met hem). De wijsheid hierachter is om onderscheid te maken tussen dat wat verplicht is en dat wat niet verplicht is. En ook om onderscheid te maken tussen dat wat aanbidding is en dat wat geen aanbidding is. Daarom is het aanbevolen om spoedig te zijn in het verbreken van het vasten en de Soehoer uit te stellen, en om vóór het (cIed-)gebed te eten op de dag van cIed ul-Fitr. Ook is het niet toegestaan om vooruit te lopen op de Ramadan door één of twee dagen ervóór te vasten. Dit alles is om onderscheid te maken tussen het vasten dat bevolen is en wat niet bevolen is. En om onderscheid te maken tussen een daad van aanbidding en andere daden. En daarnaast ook om onderscheid te maken tussen Djoemoecah, welke Allah verplicht heeft gesteld, en ander gebeden.”

(al-Fataawa al-Koebra; boekdeel 2, blz. 359)

Door een onderbreking in te lassen tussen de verplichte en vrijwillige gebeden, onderscheid men deze. Enkele geleerden vermelden andere redenen hiervoor, namelijk om het aantal plaatsen waar men heeft geprosterneerd te verhogen. Zodat deze in iemands voordeel zullen getuigen op de Dag der Opstanding. Zoals vermeld in de woorden van imam an-Nawawie (moge Allah genadig met hem zijn).

Ar-Ramli zegt: “Het is Soennah om je te verplaatsen van een plek waar je een verplicht of vrijwillig gebed hebt verricht, om aldaar een vrijwillig of verplicht gebed te verrichten. Dit om het aantal plaatsen van prosternatie te vermeerderen, zodat deze ten gunste van iemand zullen getuigen en omdat dit betekent dat men meer plaatsen vult met aanbidding. Als iemand zich niet verplaatst naar een andere plek, dan zou men de gebeden moeten scheiden door tegen iemand te spreken.”

(Nihaayat ul-Moehtaadj; boekdeel 1, blz. 552)

En Allah weet het het beste.

Islamqa.com