Vraag:
Kunt u ons de overlevering uitleggen waarin de Profeet (vrede zij met hem) zegt:“Bij Allah buiten Wie er geen god is, iemand van jullie zal het soort daden verrichten dat toebehoort aan de mensen van het Paradijs, totdat er tussen hem en dit (Paradijs) niet meer dan een armslengte afstand is. Dan overkomt hem datgene wat voorbeschikt is en zal hij het soort daden verrichten dat toebehoort aan de mensen van de Hel, waarna hij deze (uiteindelijk) zal binnentreden. En (zo ook) zal iemand van jullie het soort daden verrichten dat toebehoort aan de mensen van de Hel, totdat er tussen hem en deze (Hel) niet meer dan een armslengte afstand is. Dan overkomt hem datgene wat voorbeschikt is en hij zal het soort daden verrichten dat toebehoort aan de mensen van het Paradijs, waarna hij deze (uiteindelijk) zal binnentreden.”
(al-Boekhaarie en Moeslim)
Antwoord:
Dit is van toepassing op degene die geen zuivere intentie heeft. In een ander overlevering wordt het bovenstaande verhelderd met de woorden: “Een man zal het soort daden verrichten dat toebehoort aan de mensen van het Paradijs, in de ogen van de mensen. Dit terwijl hij tot de bewoners van de Hel behoort. En een man zal het soort daden verrichten dat toebehoort aan de inwoners van de Hel, in de ogen van de mensen. Dit terwijl hij tot de bewoners van het Paradijs behoort.”
(al-Boekhaarie en Moeslim)
De betekenis van de woorden “in de ogen van de mensen”is dat het van de buitenkant zo lijkt. In werkelijkheid verricht hij deze goede daden alleen om gezien en gehoord te worden. Dit is ook te zien aan de reden waarmee de Profeet deze worden heeft uitgesproken. Er was namelijk een man die een hevige strijd voerde en aan het eind van de dag raakte hij ernstig gewond. Vervolgens wilde hij snel een einde aan zijn leven maken, waarop hij zijn zwaard op de grond plaatste en de punt van het zwaard op zijn borst. Hierna liet hij zichzelf erop vallen en pleegde daarmee zelfmoord. Toen zei de Profeet: “Een man zal daden verrichten van de inwoners van het paradijs in de ogen van de mensen, terwijl hij tot de bewoners van de Hel behoort…”
Een ander voorbeeld is te vinden in de overlevering waarin de Profeet te kennen geeft dat de eerste drie personen die het Vuur zullen binnengaan op de Dag des Oordeels een strijder, een geleerde en een gulle man zijn. Er zal tegen hen worden gezegd dat zij slechts daden hebben verricht om daarvoor geprezen te worden. Zij verrichtten dus daden die goed leken in de ogen van de mensen, maar in werkelijkheid verrichtten zij deze daden slechts voor werelds gewin.
(at-Tirmidhie, Ibn Hibbaan en Ibn Khoezaymah)
En Allah weet het best.
Sheikh cAbdoer-Rahmaan as-Soehaym