Vraag:
Allah, de Verhevene, zegt (interpretatie van de betekenis):
“En verlaag voor hen de vleugel van nederigheid (d.w.z. wees zachtaardig voor hen) als blijk van genade en zeg: “Mijn Heer, heb genade met hen, zoals zij mij hebben opgevoed toen ik klein was.”
(Soerat al-Israa’: 24)
Ik heb van iemand – wiens kennis ik niet vertrouw – gehoord dat in het geval van een vader of moeder die zijn of haar rol in de opvoeding van het kind niet goed heeft uitgevoerd, er geen verplichting rust om hen te gehoorzamen, te respecteren en voor hen smeekbeden te verrichten. Dit omdat Allah zegt (interpretatie van de betekenis):
“Zoals zij mij hebben opgevoed toen ik klein was.”
(Soerat al-Israa’: 24)
Ik kom er niet achter in hoeverre deze mening correct is. Is deze mening correct volgens de Islamitische leerstellingen? Had iemand van de eerdere generaties deze mening?
Antwoord:
Alle lof zij Allah.
Het is niet gepast om van iemand kennis te nemen behalve van de geleerden die goede kennis bezitten. En kennis zal er zijn zolang de geleerden er zijn. Als Allah kennis wilt wegnemen, zal Hij de mensen hiervan wegnemen. Imam Moeslim overlevert in de introductie van zijn Sahieh dat Moehammad ibn Sierien heeft gezegd: “Deze kennis is (het fundament van) de religie. Kijk dus uit van wie je jouw religie leert.”
(Moeslim)
Het behoort tot het recht van de ouders over hun kinderen dat de kinderen hen respecteren. Ook al komen ze tekort als het gaat om opvoeding en het onderhouden van hen.
Als een vader de rechten van zijn kind niet nakomt en tekortkomt in zijn plicht tegenover hem, dan is dit een zonde waarvoor hij ter verantwoording zal worden geroepen en zal worden gestraft. Maar dat rechtvaardigt ongehoorzaamheid tegenover één van de ouders niet en is één van de ernstigste van de grootste zonden.
Als het toegestaan zou zijn voor een zoon om zijn plicht tegenover zijn vader niet na te komen als een vader tekortkomt in zijn plicht tegenover zijn zoon, dan zouden alle families zijn geruïneerd. En zou een zoon zijn vader of moeder voor de kleinste reden ongehoorzaam zijn en zijn eigen mening nemen als een reden zijn ouders ongehoorzaam te zijn. Dan zou hij zeggen “mijn vader is tekortgekomen en heeft mij mijn rechten niet gegeven” en “mijn moeder is tekortgekomen en behandeld mij niet als mijn broers en zussen” en zal hij hen ongehoorzaam zijn en denken dat zij geen rechten over hem hebben. Dit zal problemen in de familie en gemeenschap veroorzaken.
Sheikh Ibn Baaz werd gevraagd over het Islamitische oordeel over een persoon wiens vader, zoals hij (de zoon) zegt, geen enkele rol heeft gespeeld in zijn opvoeding en hem geen zorg heeft gegeven. Zelfs niet als baby. Ondanks dat de vader in staat was het kind te onderhouden. Is het in dit geval nog steeds verplicht de band tussen vader en zoon te onderhouden?
Hij antwoordde: “Ja, de zoon is verplicht zijn vader te respecteren, zijn rechten na te komen en vriendelijk te behandelen. Ook al deed zijn vader het slecht en kwam hij tekort. De vader dient voor zijn tekortkoming berouw te tonen tegenover Allah. Hij dient tegenover Allah berouw te tonen voor zijn tekortkomingen in de opvoeding van zijn zoon. Maar dit rechtvaardigt geenszins ongehoorzaamheid door zijn zoon. De zoon dient juist zijn ouders te respecteren, ook al zijn zij tekortgeschoten in (het nakomen van) zijn rechten. Allah zegt in het verhaal van Loeqmaan over het recht van de ongelovigen (interpretatie van de betekenis):
“En ga in deze wereld goed met hen om.”
(Soerat Loeqmaan: 15)
Dus zelfs als het ongelovigen betreft. Wat van de zoon vereist is, is zijn ouders goed te behandelen, hen te respecteren en met hen op een vriendelijke manieren te communiceren. Ook al zijn zij tekortgeschoten in zijn rechten.”
Het vers waarin Allah, de Verhevene, zegt (interpretatie van de betekenis):
“En verlaag voor hen de vleugel van nederigheid (d.w.z. wees zachtaardig voor hen) als blijk van genade en zeg: “Mijn Heer, heb genade met hen, zoals zij mij hebben opgevoed toen ik klein was.”
(Soerat al-Israa’: 24)
is wat er ook gewoonlijk gebeurt. Ouders voeden hun kinderen op, waardoor kinderen om genade voor hen bidden. Zij beantwoorden de gunst met dankbaarheid. Niemand wijkt hiervan af, behalve een enkeling. En er zijn geen regels voor degene die afwijkt.
Als men zou door beredeneren wat jouw kennis heeft gezegd, dan zouden de ouders bij overlijden na de geboorte van het kind geen aandeel meer hebben in zijn smeekgebed voor genade. Dit omdat zij hem niet hebben kunnen opvoeden toen hij klein was. En degene die hem heeft grootgebracht en hem heeft onderhouden, heeft dan meer recht op het smeekgebed dan zij. Maar dit zal niemand zeggen.
En Allah weet het het beste.
Islamqa.com