Vraag:
Wat is het oordeel over iemand die vergeet om gemiste dagen (van de vorige Ramadan) in te halen, terwijl de Ramadan al is begonnen?
Antwoord:
Alle lof zij Allah.
De Foeqahaa’(Islamitische juristen) zijn het erover eens dat vergeetachtigheid een excuus is die de zonde en verantwoordelijkheid in alle zaken opheft. Dit is zo vanwege vele bewijzen uit de Koran en de Soennah. Maar zij verschillen van mening of Fidyah (afkopen) vereist is in zaken waarbij er sprake is van vergeetachtigheid.
Met betrekking tot de kwestie van het vergeten om gemiste (Ramadan)dagen in te halen alvorens de volgende Ramadan begint, zijn de geleerden het erover eens dat ze na de tweede Ramadan nog steeds moeten worden ingehaald. En dat (de gemiste dagen) niet worden opgeheven vanwege vergeetachtigheid. Alleen verschillen ze van mening of Fidyah (in dit geval het voeden van een arme persoon per gemiste dag) vereist is wanneer de gemiste dagen worden ingehaald (nadat de tweede Ramadan voorbij is). Er zijn twee meningen:
1. Fidyah is niet vereist omdat vergeetachtigheid een excuus is en dit betekent dat de zonde en Fidyah worden opgeheven. Dit is de mening onder de meeste geleerden van de Shaaficie wetschool en onder sommige geleerden van de Maalikie wetschool.
(Ibn Hadjar al-Haythamie, Toehfat ul-Moehtaadj, boekdeel 3, blz. 445)
(Nihaayat ul-Moehtaadj, boekdeel 3, blz. 196)
(Minaat ul-Djaliel, boekdeel 2, blz. 154)
(Sharh Moekhtasar Khaliel, boekdeel 2, blz. 263)
2. Fidyah is wel vereist en vergeetachtigheid is een excuses die alleen de zonde opheft. Dit is de mening van al-Khatieb ash-Sharbienie onder de Shaaficie geleerden.
(Moeghnie al-Moehtaadj, boekdeel 2, blz. 176)
Het meest waarschijnlijke is dat (vergeetachtigheid) de zonde en de Fidyah opheft. Dit was ook vermeld door een aantal Maalikie geleerden.
(Mawaahib ul-Djaliel Sharh Moekhtasar Khaliel, boekdeel 2, blz. 450)
De meest correcte mening is de eerste mening, als Allah het wil, vanwege drie redenen:
1. De algemene betekenis van de verzen en overleveringen die zeggen dat mensen niet verantwoordelijk worden gehouden voor vergeetachtigheid. Zoals het vers waarin Allah zegt (interpretatie van de betekenis):
“Onze Heer, bestraf ons niet als wij vergeten of fouten maken.”
(Soerat al-Baqarah: 286)
2. Het basisprincipe dat een persoon aan geen enkele boetedoening of Fidyah wordt onderworpen behalve met bewijs. Voor deze mening is er geen sterke bewijs.
3. Er is al meningsverschil in de verplichtstelling van deze Fidyah. Zelfs in het geval van een persoon die opzettelijk het inhalen van gemiste (Ramadan)dagen uitstelt. De Hanafies en Dhaahiries zijn van mening dat het niet verplicht is en Sheikh ibn ul-cOethaymien was van mening dat het alleen Moestahab (aanbevolen) is. Er is namelijk geen overlevering die stelt dat het is voorgeschreven. Met uitzondering van handelingen van een aantal metgezellen die dit suggereren. Maar dit is niet sterk genoeg om aan te geven dat mensen verplicht zijn om dit (de mening dat Fidyah vereist is) te volgen. Laat staan hun verplichten om het te doen in een situatie (van vergeetachtigheid) waarbij Allah een pardon heeft verleend.
Samengevat hoeft hij dus alleen de gemiste dagen te vasten en hoeft hij geen armen te voeden. Hij moet dus (de gemiste dagen) na de Ramadan inhalen.
En Allah weet het het beste.
Islamqa.com