Europese moslims zijn de afgelopen tien jaar negatiever geworden over hun positie in de maatschappij. Vooral door moslims in Nederland wordt in toenemende mate discriminatie ervaren. Dit komt naar voren in een grootschalig onderzoek onder 10.500 moslims in vijftien verschillende EU-landen door het European Union Agency for Fundamental Rights (FRA), een mensenrechtenorganisatie van de Europese Unie.
Op de arbeidsmarkt hebben moslims hun achternaam tegen, op straat hebben ze te maken met etnische profilering door de politie, reageren ze als huiszoekende op een woning dan worden ze gepasseerd. Zeventien procent van de ondervraagden geeft aan in de afgelopen vijf jaar gediscrimineerd te zijn. In 2008, toen het FRA voor het eerst een dergelijk onderzoek onder Europese moslims verrichtte, gaf 10% van hen aan gediscrimineerd te zijn op religieuze gronden. In Nederland zegt 30% van de moslims dat ze in de afgelopen vijf jaar wel eens benadeeld zijn vanwege hun religieuze overtuiging.
‘Alarmerend’ noemt Friso Roscam Abbing, woordvoerder van FRA, de cijfers. “Het is niet gezegd dat moslims die discriminatie ervaren direct vatbaar zijn voor extremisme, maar het gevaar bestaat wel dat ze ophouden zich onderdeel te voelen van de samenleving.”
Het enquêteonderzoek vond plaats tussen oktober 2015 en juli 2016. Dit valt samen met een periode waarin Islamitische Staat verschillende aanslagen pleegde in Europa en populistische partijen omhoogschoten in de peilingen. Het islamonvriendelijk klimaat dat hierop volgde kan volgens Abbing de ervaren discriminatie onder moslims hebben vergroot.
Discriminatie gebeurt niet slechts op religieuze gronden. Een flink deel van de Europese moslims zegt ook discriminatie te hebben ervaren op basis van huidskleur en etnische afkomst. Vooral moslims uit Noord-Afrika en uit Sub-Saharaans Afrika zeggen op de arbeids- en huizenmarkt en in het contact met de politie gediscrimineerd te worden vanwege etniciteit of kleur. Ook hierin onderscheidt Nederland zich in negatieve zin. Van de hier woonachtige Noord-Afrikaanse moslims geeft 65% aan in de afgelopen vijf jaar gediscrimineerd te zijn vanwege de etnische wortels. Dat getal komt alleen terug in Duitsland, waar 65% van de islamitische Sub-Saharaanse Afrikanen in de afgelopen vijf jaar zegt te zijn gediscrimineerd vanwege hun afkomst.
“Het zijn pijnlijke maar ook wel verklaarbare cijfers voor Nederland”, aldus Abbing. “Nederlandse moslims zijn beter op de hoogte van antidiscriminatie-wetgeving dan moslims in andere landen. Ze zijn assertief, geven eerder aan het slachtoffer te zijn geweest van discriminatie dan moslims in andere Europese landen.”
Dat verschil tussen Nederlandse moslims en de gemiddelde Europese moslim komt ook terug in het gevoel van verbondenheid dat moslims hebben met hun Europees thuisland. Het gemiddelde is 4,1 op een schaal van vijf. Nederlandse moslims geven hun gevoel van verbondenheid met Nederland echter een 3,4. Dat kan volgens FRA-onderzoekers te maken hebben met het feit dat Noord-Afrikaanse moslims in Nederland meer dan gemiddeld het idee hebben etnisch geprofileerd te worden door de politie.
“Dit komt aardig overeen met ons onderzoek ‘Werelden van verschil’ dat wij twee jaar geleden deden onder Turkse en Marokkaanse jongeren”, aldus Jaco Dagevos, onderzoeker bij het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) over het FRA-onderzoek. “Wat ons in ‘Werelden van verschil’ trof was de afnemende betrokkenheid bij deze jongeren met Nederland. Ze voelen zich burger van dit land, maar worden telkens op een negatieve manier op hun etnische of religieuze achtergrond aangesproken. Daardoor voelen ze zich steeds minder verbonden met de samenleving.”
Bron: Volkskrant.nl
Team al-Yaqeen
21 september 2017