Onder de mensen zijn er die goedheid, intelligentie en scherpzinnigheid bezitten. Maar sommigen van hen kampen met een hels probleem, en dat is dat zij zich alleen focussen op het vinden van andermans fouten en gebreken. Wanneer jij in hun bijzijn vol lof spreekt over een ander, dan hoor je ze onmiddellijk zeggen: “Ik zoek mijn toevlucht bij Allah! Hij is een hypocriet en een leugenaar.” Of je hoort hem zeggen: “Hij is een leugenaar en een dief”, of “Als jij met deze persoon zou omgaan, dan zou je dit niet over hem zeggen of hem prijzen.”
Voor deze mensen zou ik graag even een momentje willen nemen en het volgende tegen ze willen zeggen:
-
- Het is makkelijk om andermans slechte eigenschappen te achterhalen. Maar het naar voren halen van hun positieve eigenschappen vereist enige kunde en werk. Daarom is het wenselijk om onszelf juist te richten op het achterhalen van andermans voortreffelijkheden en positieve eigenschappen. Dit is reiner en nuttiger.
- Wanneer je verslaafd raakt aan het neerhalen van anderen, zal dit ertoe leiden dat je anderen gaat wantrouwen. Uiteindelijk zal dit ervoor zorgen dat je gaat generaliseren en dit is een enorme fout. Zo is het overgeleverd dat de Profeet (vrede zij met hem) eens tegen een persoon zei: “Wie zegt dat de mensen vernietigd zijn, is degene die hen het meest aan vernietiging toeschrijft.” En in een andere versie staat: “Wie zegt dat de mensen vernietigd zijn, is degene die het meest vernietigd is.” (Moeslim)
- Het constant neerhalen van de mensen leidt over het algemeen tot twee slechte zaken. Men gaat positief denken over zichzelf en zichzelf prijzen, wat enorm gevaarlijk is. En men gaat geloven dat er niemand te vinden is die hij als rolmodel kan nemen en wiens gedrag hij kan overnemen. Dit zal de persoonlijke drang tot het zich sieren met goede eigenschappen verminderen.
- Voor het neerhalen van de mensen betaal je een prijs in het wereldse en het Hiernamaals. In het wereldse leidt dit ertoe dat iemands stemming verstoort en in het Hiernamaals zal hij de prijs betalen voor het roddelen.
- De mensen hebben genoeg zorgen, kommer, wanhoop en vertwijfeling aan hun hoofd. Daarom dienen wij juist verheugend nieuws te verspreiden en voorbeelden en standpunten te delen die duiden op deugdelijk gedrag. Op deze wijze kunnen we het leed verzachten van hen die het al zwaar hebben. In hun optiek is de wereld namelijk al één en al ellende en leed.
prof. dr. ʿAbdoel-Kariem Bakkaar