Vraag:
Een man had het voornemen de zes dagen van Shawwaal te vasten. Op een dag had hij de intentie te vasten maar verbrak het vasten zonder excuus en voltooide het niet. Dient hij deze dag in te halen na het vasten van de zes dagen van Shawwaal, waarna het aantal gevaste dagen zeven is? Of dient hij slechts de zes dagen van Shawwaal te vasten?
Antwoord:
Alle lof zij Allah.
De geleerden verschillen van mening over degene die begint met het vrijwillig vasten; is diegene verplicht dit te voltooien of niet? Hierover bestaan twee opvattingen, namelijk:
1. Dat diegene het vrijwillige vasten niet hoeft te voltooien. Dit is de mening bij de Shaaficies en Hanbalies die het volgende bewijs aanhalen:
a) De moeder der gelovigen, cAa’ishah (moge Allah tevreden met haar zijn), heeft gezegd: “Op een dag kwam de Profeet (vrede zij met hem) bij mij en vroeg: “Heb jij iets (te eten)?” Wij zeiden: “Nee”. Waarop hij (vrede zij met hem) zei: “Dan zal ik vasten.” Op een andere dag kwam hij weer bij ons en wij zeiden: “O Boodschapper van Allah, ons is wat Hays (een soort voedsel) gegeven”. Hij zei: “Laat me het zien, ik ben de dag namelijk vastend begonnen.” Daarna at hij het.”
(Moeslim)
b) Aboe Djoehayfah heeft gezegd: “…Aboed-Dardaa’ kwam en had wat voedsel voor hem (Salmaan) bereid. Hij zei: “Eet het, ik ben namelijk aan het vasten.” Salmaan zei: “Ik zal niet eten, totdat jij eet.” Waarop hij at. En Salmaan zei tegen hem: “Jouw Heer heeft rechten bij jou. Je ziel heeft rechten bij jou. En je familie heeft rechten bij jou. Geef ieder dus hun rechten.” Daarna ging hij naar de Profeet (vrede zij met hem) en vertelde hem erover. De Profeet (vrede zij met hem) zei: “Salmaan heeft gelijk.”
(al-Boekhaarie)
c) Aboe Sacied al-Khoedrie heeft gezegd: “Ik bereidde wat voedsel voor de Profeet (vrede zij met hem) voor. Toen het werd geserveerd, zei een man: “Ik ben vastende.” De Boodschapper van Allah (vrede zij met hem) zei: “Je broeder heeft je uitgenodigd (om te eten) en heeft moeite voor je gedaan. Verbreek dus je vasten en vast een andere dag in de plaats als je wilt.”
(ad-Daaraqoetnie)
2. De tweede opvatting is dat vrijwillige vasten voltooid moeten worden. En als een persoon dit vasten verbreekt, dient hij dit in te halen. Dit is de mening van de Hanafies die het volgende als bewijs aanhalen dat dit soort vasten ingehaald moet worden:
a) cAa’ishah heeft gezegd: “Aan Hafsah en mij werd voedsel als gift gegeven. Wij waren vastende en verbraken het. Toen kwam de Boodschapper van Allah (vrede zij met hem) binnen en wij zeiden tegen hem: “O Boodschapper van Allah, ons is dit cadeau gegeven. We wilden het eten en dus hebben wij ons vasten verbroken.” De Boodschapper van Allah (vrede zij met hem) zei: “Het geeft niet. Vast daarvoor in de plaats een andere dag.”
(Aboe Daawoed en at-Tirmidhie;
De keten van overleveraars bevat Zamiel. Hierover wordt in at-Taqrieb gezegd: “Hij is onbekend.” An-Nawawie, Ibn ul-Qayyim en al-Albaanie hebben het zwak verklaard.)
b) Aan de overlevering van cAa’ishah, die boven wordt aangehaald van Moeslim, voegen sommigen de volgende woorden toe: “…Ik begon de dag met vasten”, en hij at en zei: “Ik zal ervoor een andere dag vasten.”
Er dient opgemerkt te worden dat an-Nasaa’ie deze toevoeging als Dacief (zwak) classificeerde en zei: “Dit is niet correct.” Ook is het zwak verklaard door ad-Daaraqoetnie en al-Bayhaqie.
Het is het meest waarschijnlijk dat de eerste opvatting correct is. Dit omdat het bewijs ervoor sterker is. En ook wordt het ondersteund door een overlevering van Oem Haani’ (moge Allah tevreden met haar zijn) die zei: “O Boodschapper van Allah, ik verbrak mijn vasten terwijl ik vastte”. Hij zei tegen haar: “Haalde jij een gemiste dag in?” Ze antwoordde: “Nee.” Waarop hij zei: “Dan is dit geen probleem, omdat je vrijwillig vastte.”
(Aboe Dawoed)
Sheikh Ibn ul-cOethaymien heeft gezegd: “Als een persoon vrijwillig vast en er gebeurt iets waardoor hij het vasten moet verbreken, dan moet hij dit doen. Dit is wat is overgeleverd van de Profeet (vrede zij met hem) toen hij bij de moeder der gelovigen, cAa’ishah kwam en vroeg: “Heb jij iets (te eten)?” Zij zei: “Er is ons wat Hays (een soort voedsel) gegeven”. Waarop hij (vrede zij met hem) zei: “Laat me het zien, ik ben de dag namelijk vastend begonnen.” Daarna at hij ervan.” Dit heeft te maken met vrijwillige vasten en niet de verplichte.”
(Madjmoec ul-Fataawa, boekdeel 20)
Hierop baserende, hoef jij de dag dat jij je vasten hebt verbroken niet in te halen. Dit omdat degene die vrijwillig vast dit zelf mag bepalen. En hij zou de zes dagen van Shawwaal moeten voltooien.
En Allah weet het het beste.
Islamqa.com