Vraag:
Is het toegestaan om boeken te lenen die in de bibliotheek van de moskee staan? Hoe dient hiermee te worden omgegaan en wie mag deze gebruiken?
Antwoord:
Alle lof zij Allah.
Ten eerste:
Al-Waqf (islamitische donatie) is een soort doorlopende liefdadigheid waarvoor de donateurs zullen worden beloond. Het is één van de daden waar de beloning ervan de gelovige in zijn graf zal nog zal baten. Aboe Hoerayrah heeft overgeleverd dat de Profeet (vrede zij met hem) zei: “Onder de goede daden die een gelovige na zijn dood zullen bereiken zijn: Kennis die hij heeft opgedaan en vervolgens heeft verspreid, een rechtschapen zoon die hij achterlaat, een (kopie van de) Koran die hij als erfenis achterlaat, een moskee die hij bouwde, een huis die hij heeft gebouwd voor reizigers, een rivier die hij tot stand heeft gebracht of liefdadigheid die hij uitgaf tijdens zijn leven toen hij in goede gezondheid verkeerde. Deze daden zullen hem bereiken na zijn dood.”
(Ibn Maadjah, Hasan verklaard door Sheikh al-Albaanie in Sahieh at-Targhieb)
Ten tweede:
Als het gaat om het uitlenen van deze boeken, dan dient er gekeken te worden naar de voorwaarden die zijn gesteld door degene die ze als Waqf heeft gedoneerd. Als diegene toestemming heeft gegeven om deze uit te lenen aan degenen die er profijt van kunnen hebben, dan is hier niets mis mee. Dit geldt ook als het tot de gewoonte behoort van de mensen dat de boeken die als Waqf aan de moskee zijn geschonken worden uitgeleend.
Zo dient degene die verantwoordelijk is voor de boeken deze uitleningen te registreren middels het opschrijven van de naam van de lener, de datum waarop het boek werd geleend en de datum dat het terug moet.
Voor degene die een boek leent, geldt dat hij dient te waken over het boek en het beschermt tegen eventuele scheuren, schade en het schrijven erin. Hij moet het terugbrengen op de vermelde datum (van teruggave) zodat anderen ook de kans krijgen om ervan te profiteren en waardoor de beloning voor de degene die ze geschonken heeft wordt verhoogd.
Als de schenker (van de boeken) heeft aangegeven dat ze niet mogen worden uitgeleend, dan is het niet toegestaan de boeken uit te lenen. Dit geldt ook wanneer het geen gewoonte is van de mensen om boeken te lenen. Eenieder die er profijt van wil hebben, dient ze dan in de moskee te lezen.
Ten derde:
Met betrekking tot hoe er (met de boeken) omgegaan moet worden, dient degene die verantwoordelijk is voor de Waqf te handelen in overeenstemming met de voorwaarden die door de donateur zijn gesteld. Bijvoorbeeld over het wel of niet uitlenen (van de boeken) en andere voorwaarden. Het is voor hem niet toegestaan om ze in handen te laten komen van kleine kinderen of mensen die bekend staan om hun nalatigheid en niet waken (over boeken). Dit is namelijk een schending van al-Amaanah (iets dat toevertrouwd is) waar hij verantwoordelijk voor is.
En Allah weet het het beste.
Islamqa.com