Vraag:
Als ik de moskee binnentreed en zie dat de eerste gebedsrij is gevuld, kan ik dan iemand uit die rij naar achteren trekken zodat hij met mij (in de tweede rij) kan bidden? Of moet ik gewoon in mijn eentje te bidden?
Antwoord:
Als de overlevering over ‘het trekken van iemand uit de eerste rij zodat hij niet alleen hoeft te bidden in de tweede rij’ authentiek zou zijn, dan zou het verplicht zijn om de mening hierop te baseren. Echter is de keten van de overlevering niet authentiek, zoals ik heb uitgelegd in Irwaa’ ul-Ghaliel en as-Silsilat ud-Daciefah (boekdeel 2).
Zolang deze overlevering niet authentiek is, moet de persoon die de moskee binnentreedt en ziet dat de gebedsrij voor hem gevuld is, proberen om zichzelf tussen de mensen te wringen in de rij die zich voor hem bevindt. In de meeste gevallen is het mogelijk, omdat de meerderheid van de moslims het strak tegen elkaar aanstaan in de gebedsrijen tegenwoordig achterwege hebben gelaten. Velen van hen staan niet strak tegen elkaar aan in de gebedsrijen. Wanneer je dus ziet dat de rij compleet is, dan moet je je best doen om een lege plek te vinden in diezelfde rij. Zelfs als je gebaren moet maken naar degene naast wie jij wilt bidden, zodat deze persoon plaatst voor jou maakt om je te voegen in de rij.
Maar wanneer je niet in staat bent om dit te doen, omdat de mensen in de rij al dicht op elkaar staan of omdat iemand die in het gebed staat geen ruimte voor je maakt, dan kan je alleen in de tweede rij staan. Jouw gebed is dan correct. Dit omdat de uitspraak van de Profeet (vrede zij met hem): “Er is geen gebed voor degene die alleen bidt in een rij”, hier slechts refereert in hoeverre iemand in staat is om alle andere daden van aanbidding te verrichten.
We weten bijvoorbeeld dat het staan in de verplichte gebeden een pilaar is van het gebed. Als iemand het gebed dus zittend verricht terwijl hij in staat is om dit staand te doen, dan is zijn gebed niet geldig. Maar als hij niet in staat is om te staan, dan kan hij het gebed zittend verrichten. De Profeet (vrede zij met hem) heeft namelijk gezegd: “Verricht het gebed staand, maar als je dat niet kan, (verricht het) dan zittend. En als je dat niet kan, (verricht het) dan op je bed.”
Dit geldt ook voor degene die in zijn eentje achter een rij bidt, omdat hij niet in staat is om zich aan te sluiten in de rij voor hem. Dus de overlevering: “Er is geen gebed voor degene die alleen bidt in een rij”, is zeer waarschijnlijk van toepassing op de persoon die deze zaak te licht opneemt of op degene die zich afkeert van de voorschriften. Dit werd door veel mensen gedaan, en met name door de Moe’addhins die zich niet bij de rijen voegen, maar liever alleen bidden op plaatsen vlakbij de deur van de moskee. Het zijn dus deze individuen op wie de overlevering van toepassing is.
Wat betreft degene die de moskee binnentreedt en zijn best doet om in de rij te gaan staan, maar daar niet toe in staat is en er niemand is die naast hem komt staan (in de tweede rij), hij kan in zijn eentje bidden. En Allah belast niemand met een zaak, behalve dat Hij hem het vermogen heeft gegeven om deze taak te vervullen. En dit is ook de mening van Sheikh ul-Islaam Ibn Taymiyah.
Sheikh Naasir ud-Dien al-Albaanie