Vraag:
Wat is het oordeel over de zithouding van rust (de zithouding na twee prosternaties voordat men opstaat voor de volgende gebedseenheid) in het gebed? Als de imam deze niet verricht, dienen wij hem hierin dan te volgen of mogen wij deze toch verrichten?
Antwoord:
Alle lof zij Allah en vrede en zegeningen zij met de Profeet, zijn familie en zijn metgezellen.
De zithouding van rust is een daad die voorgeschreven is. Bij de bestudering van deze zaak dient men zich niet met vooroordelen te laten opzadelen door het werk ‘Zaad al-Ma‘aad’ van de grote geleerde Ibn ul-Qayyim. Hierin veronderstelt hij dat de Profeet (vrede zij met hem) dit heeft gedaan vanwege een fysieke behoefte hieraan en niet om een aanbevolen- of religieuze daad aan te geven.
Dit is een uitspraak die indruist tegen hetgeen authentiek is overgeleverd door al-Boekhaarie en anderen, namelijk dat Aboe Hamied as-Sa‘di op een dag tegen zijn metgezellen zei: “Zal ik jullie het gebed van de Profeet (vrede zij met hem) laten zien?” Zij zeiden: ”Jij bent niet de meest geleerde onder ons betreffende het gebed van de profeet (vrede zij met hem).” Hij antwoordde door te zeggen: “Welzeker!” Waarop zei op hun beurt weer zeiden: “laat het ons dan zien.” Vervolgens toonde hij het gebed van de Profeet (vrede zij met hem). Na het verrichten van de twee prosternaties nam hij de zithouding van rust aan en stond op. Toen hij klaar was, antwoordde zijn metgezellen zeggende: “Jij hebt gelijk, dit was de wijze van het gebed van de Profeet (vrede zij met hem).”
De argumentatie van Ibn ul-Qayyim en andere heeft pas plaats gevonden na zeven eeuwen, maar wat betreft Aboe Hamied as-Sa‘di en zijn metgezellen, zij behoorden tot de metgezellen van de Profeet (vrede zij met hem). Zij beschreven hetgeen zij gezien hadden van de Profeet (vrede zij met hem) en waren hieromtrent de meest geleerde personen. Zou de Profeet (vrede zij met hem) dit gedaan hebben vanwege een behoefte en door ouderdom, dan zou dit de metgezellen niet ontgaan zijn en zouden zij dit van hem hebben begrepen.
Imam an-Nawawi geeft stellig te kennen in zijn boek ‘Madjmoe‘ Sharh al-Moehadhab’ dat dit een voorgeschreven daad is die gewaarborgd dient te worden, vanwege haar authentieke referentie naar de Profeet (vrede zij met hem).
Wanneer de imam de zithouding van rust niet verricht, dan dienen degenen die achter hem staan hem daarin te volgen. Dit vanwege het feit dat het volgen van de imam tot de verplichtingen van het gebed behoort.
Dit naar aanleiding van de woorden van Profeet (vrede zij met hem): “De imam wordt slechts aangesteld om gevolgd te worden. Als hij de Takbier verricht, verricht dan de Takbier. En als hij buigt, buigt dan met hem. En als hij ‘Sami‘ Allahoe liman hamidah’ zegt, zeg dan: ‘Rabbana wa lakal-Hamd’. En als hij prosterneert, prosterneert dan met hem. Als hij het gebed staande verricht, verricht het gebed dan ook staand en als hij zittend bidt, bidt allen dan ook zittend.”
Deze overlevering benadrukt de verplichting van het volgen van de imam.
En Allah weet het beste.